چاپ

شنبه همایشی در رابطه با موافقت‌نامه ایران و اوراسیا برگزار شد که در آن مجموعه‌ای از مسئولان مناطق آزاد و تجار و همچنین از وزارت نیرو حضور داشتند.

موافقت‌نامه تجاری ایران و اوراسیا از آبان‌ماه سال جاری به مرحله‌ی اجرا درآمده و در مدت سه سال در دستور کار قرار دارد. در این توافق‌نامه با کاهش تعرفه‌های تجاری موقعیتی برای افزایش مبادلات ایران و اوراسیا فراهم شده است.

اما در این همایش هر یک از مسئولان حاضر به بیان ابعادی از توافق‌نامه مربوطه پرداختند.

دسترسی فعالان اقتصادی به بازار 330 هزار میلیارد دلاری اوراسیا

مرتضی بانک - رییس شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی - در رابطه با اهمیت موافقت‌نامه‌های تجاری منطقه‌ای با توجه به تاثیر مستقیم بر اقتصاد و تجارت و تاثیر غیرمستقیم بر سیاست و امنیت آن را یکی از برترین ابزارهای توسعه دانست و گفت که جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر با حدود 46 کشور از طریق سه موافقت‌نامه معتبر همکاری‌های تجاری را توسعه داده است.

وی ادامه داد: موافقت‌نامه تجاری بین ایران و اوراسیا دسترسی فعالین اقتصادی ایران به بازار 330 هزار میلیارد دلاری پنج کشور روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان را جهت صادرات فراهم می‌کند از سوی دیگر با توجه به ظرفیت 540 میلیارد دلاری تولید کنندگان این کشورها امکان تامین بخش قابل توجهی از نیازهای ضروری کشور با قیمت پایین‌تر نسبت به دیگر کشورها وجود دارد.

رییس شورای عالی مناطق آزاد این را هم گفت که این موافقت‌نامه با هدف آزاد سازی و تسهیل تجارت کالا از طریق ایجاد بستری برای تشکیل منطقه آزاد تجاری، حمایت از همکاری‌های اقتصادی و تجاری طرفین را در دستور کار قرار داده وافزایش همکارها و تسهیل ارتباطات را به همراه خواهد داشت.

مشاور رییس جمهور به توانمندی بالای موجود در کشور در رابطه با توسعه اقتصادی و به ویژه بهره‌وری مناسب از موافقت‌نامه ایران و اوراسیا اشاره کرد و گفت: بخش خصوصی توانمندی بالایی دارد و از سوی دیگر به منظور هم‌افزایی هرچه بیشتر بین ارکان اقتصادی کشور، مناطق آزاد و ویژه شرایط بهینه جهت استقرار انواع واحدهای صادرات‌محور را در کشور را فراهم کرده است. این در حالی است که ناوگان‌های حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی از آمادگی مناسبی جهت تامین نیازهای تجار بهره‌مند هستند که با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در آینده نزدیک توسعه ظرفیت‌های لجستیکی انجام خواهد شد.

یاد بگیریم همکاری کنیم

در این همایش اردکانیان وزیر نیرو نیز حضور داشت و گفت که با توجه به ارتباطاتی که با برخی کشورهای حاضر در اتحادیه اوراسیا وجود دارد، این وزارتخانه نیز به نوعی مسئولیت هماهنگی و برخی رایزنی‌ها را بر عهده خواهد داشت.

وی با اشاره به این‌که در موافقت‌نامه‌های قبلی در اکو و D8 چندان موفق‌ نبوده‌ایم، اظهار کرد: لازم است اکنون به جای این‌که از این عدم موفقیت صحبت شود آسیب‌شناسی لازم انجام شده و از تجربه گذشته استفاده کرد تا دیگر مسائل قبلی تکرار نشود.

وزیر نیرو بر الزام هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌های مربوطه در انجام این توافق‌نامه تاکید کرد و گفت: لازم است تا همه یاد بگیرند و عادت کنند که با همدیگر همکاری کرده و در کنار هم بایستند تا به موفقیت دست یابند.

اما دهقان دهنوی - معاون اقتصادی وزارت اقتصاد و دارایی - توافق‌نامه تجاری ایران و اوراسیا را یک توافق‌نامه بی‌نظیر دانست و گفت: این در حالی است که در حال حاضر 70 درصد تجارت دنیا در قالب اتحادیه‌ها انجام می‌شود، اما ما در هیچ یک از اتحادیه‌ها مشارکت نداریم و توافق‌نامه با اتحادیه اوراسیا فرصت مناسبی را برای ایران فراهم خواهد کرد.

وی به چند مورد در رابطه با تاثیر اجرای موافقت‌نامه اظهار کرد و گفت: دسترسی به بازارهای مشترک‌المنافع و روسیه، استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی برای صادرات استانی و توسعه استان‌ها، افزایش امکان اشتغال، بهبود روابط سیاسی و تجاری، ایجاد فرصتی بیشتر برای صادرکنندگان و تولید کنندگان از جمله این مزیت است.

نکند به تله بیفتیم

غلامحسین شافعی - رییس اتاق بازرگانی ایران - که به عنوان نماینده تجار صحبت می‌کرد هرچند که توافق‌نامه ایران و اوراسیا را اتفاقی جدید و بی‌سابقه در تاریخ جمهوری اسلامی ایران می‌دانست، اما معتقد بود که اگر زیرساخت‌ها نباشد می‌تواند موجب شود که در تله افتاده و پاسخ‌گو نباشیم.

وی به برخی مشکلات موجود تجار اشاره کرد و گفت: در حال حاضر برخی زیرساخت‌ها وجود ندارد به عنوان مثال چرا باید کامیون‌های حاوی کالا در برخی مواقع دهها روز در پشت مرزها باقی بماند. این در حالی است که باید در حوزه حمل و نقل تغییرات ایجاد شده و مشکلات آن را برطرف کرد.

در این همایش مدیران عامل مناطق آزاد نیز حضور داشتند و در رابطه با ظرفیت‌های موجود در مناطق آنها برای توافق‌نامه تجاری ایران و اوراسیا مسائلی را مطرح کردند.

چابهار پشتیبان است

عبدالرحیم کردی - مدیرکل منطقه آزاد چابهار - با اشاره به ظرفیت‌های موجود در این منطقه گفت: موافقت‌نامه اوراسیا با تمرکز بر کریدور جنوب به شمال می‌تواند هزینه‌های حمل و نقل و لجستیک را کاهش و بهره‌وری را افزایش دهد.

وی توضیحاتی ارائه کرد و گفت: در دو دهه اخیر با ارتباط‌هایی که بین کشورها و منطقه شکل گرفته، آنچه که در فضای رقابت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است کاهش هزینه و زمان حمل و نقل خواهد بود و تولید کننده به دنبال موقعیت جغرافیایی می‌گردد که در آن این دو موضوع مورد توجه باشد.

مدیرکل منطقه آزاد چابهار ادامه داد: در حال حاضر حمل و نقل ترکیبی حائز اهمیت است و تجار به دنبال راهی می‌گردند که به هر ترتیب هزینه‌های آنها را کمتر کند این در حالی است که ایران موقعیت جغرافیایی بسیار مهمی دارد و در این شرایط باید خدمات حمل و نقل لجستیک توسعه پیدا کند.

کردی یادآور شد: در حال حاضر منطقه چابهار یکی از موقعیت‌های بسیار مناسب از لحاظ زیرساخت حمل و نقل و کاهش بهای تمام شده کالا است که می‌تواند در اجرای توافق‌نامه ایران – اوراسیا نقش پشتیبان داشته باشد.

باید با ثبات قوانین تصمیم بنیادین گرفت

همچنین روزبهان - مدیرعامل منطقه آزاد انزلی - با اشاره به اهمیت طی کردن روند انجام توافقات و پیمان‌های بین‌المللی، گفت: شناسایی و ارزیابی و در نهایت اجرای توافق‌ها بسیار قابل توجه است این در شرایطی است که اگر دقت کافی وجود نداشته باشد با مشکلاتی مواجه می‌شویم براین اساس برای به ثمر نشستن توافق‌نامه ایران و اوراسیا نیازمند ایجاد زیرساخت‌ها و به ویژه زیرساخت‌های نرم‌افزاری هستیم.

وی ادامه داد: باید قوانین به نحوی باثبات پیش رفته و در غیر این صورت بی‌ثباتی می‌تواند موجب شرایطی شود که دیگر نتوان در آن تصمیمات بنیادی و پایدار گرفت.

به گفته مدیرعامل منطقه آزاد انزلی، قرار گرفتن منطقه آزاد انزلی در منطقه کریدور شمال و جنوب و همچنین کریدور تجاری چین و قزاقستان امکان تردد 30 میلیون تن کالا را فراهم می‌کند.

ارس پتانسیل مطلوبی دارد

اما نریمان - مدیرعامل منطقه آزاد ارس - با اشاره به موقعیت مناسب این منطقه برای اجرایی کردن توافق‌نامه تجاری ایران – اوراسیا یادآور شد که تنها مرز نزدیک ایران و اوراسیا منطقه آزاد ارس است که می‌تواند امکانات خوبی را برای اجرای این توافق‌نامه با شیوه‌ی برد - برد فراهم کند.

وی ادامه داد: طبیعی است که این انتظار وجود دارد که سه منطقه آزاد ماکو، ارس و انزلی نقش محوری‌تری در اجرای این توافق‌نامه داشته و از پتانسیل‌های قابل توجهی که در آنجا وجود دارد بهره‌مند شد.