به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، هیات وزیران در جلسه مورخ 12 خرداد 1400، به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و با هدف ایجاد و حمایت از شرکت های تعاونی تولید روستایی، آیین نامه اجرایی قانون تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی را به تصویب رساند.

ایجاد انگیزه برای جذب و توسعه سرمایه ‌گذاری در بخش کشاورزی و کاهش احتمال زیان تولید، ساماندهی فرآیند تولید و افزایش بهره ‌وری، کاهش هزینه ‌های تولید و بهبود کیفیت مواد و فرآورده ‌های غذایی، تخصیص هدفمند منابع به بخش کشاورزی روستایی در جهت تحقق خود کفایی، حمایت از ساخت زیربناها و رویکرد حمایتی و تشویقی در حوزه آب های کشاورزی، از مهم ترین دلایل تصویب آین آیین نامه بشمار می روند.

بر اساس این آیین نامه، وزارت جهاد کشاورزی مجاز است با رعایت حدنصاب فنی و اقتصادی اراضی، در مناطقی که بر اساس موافقت صاحبان حداقل دو سوم اراضی کشاورزی متعلق به اعضای شرکت تعاونی تولید روستایی و سایر کشاورزان و نتایج مطالعات امکان سنجی، مناسب تشخیص داده می شود، برنامه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه‌ شدن اراضی را اجرایی نماید.

این برنامه مشتمل بر مجموعه ای از اقدامات فنی و اجرایی است که توسط وزارت جهاد کشاورزی به منظور بهره برداری جمعی و گروهی از منابع، عوامل تولید و اعمال مدیریت یکپارچه آب و کشاورزی در قالب سازوکارهای مشارکتی و با هدف تسهیم منافع به نسبت منابع، کار، سرمایه و یکپارچه شدن قطعات اراضی در حوزه عمل شرکت تعاونی تولید روستایی به اجرا در می آید.

همچنین وزارتخانه مذکور موظف است به منظور بهره برداری مناسب از منابع آب و خاک و افزایش بهره وری، برنامه تعاونی نمودن تولید و یکپارچه شدن اراضی را در قالب حمایت از تشکیل، توسعه و پایداری شرکت های تعاونی تولید روستایی و استقرار و توانمندسازی این شرکت ها به اجرا درآورد.

علاوه بر این، شرکت تعاونی تولید روستایی می تواند راساً بر حسب ضرورت و با موافقت کشاورزان، عملیات کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی را در تمام یا قسمتی از اراضی آنان انجام دهد و یا اجرای تمام یا قسمتی از برنامه را با موافقت اعضای ذینفع، تحت نظارت خود به گروهی از اعضا و یا اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار کند. همچنین شرکت می‌تواند در صورت لزوم اراضی اشخاصی را که عضو شرکت نیستند، اما اراضی آنان در حوزه عمل شرکت قرار دارد، برای اجرای فعالیت های تولیدی و کشاورزی خریداری و یا اجاره نماید.

وزارت نیرو نیز موظف است به منظور ارتقای کارایی و بهره وری آب کشاورزی، اعمال مدیریت صحیح در جهت استقرار نظام بهره برداری مناسب و تحقق مدیریت مشارکتی آب کشاورزی در حوزه عمل شرکت های تعاونی تولید روستایی، اقدامات ذیل را انجام دهد:

الف) تحویل حجمی آب در شبکه های آبیاری، زهکشی و منابع آب زیرزمینی در چارچوب الگوی کشت منطقه تا سقف پروانه بهره برداری.

ب) واگذاری وظایف مدیریت توزیع، بهره برداری، نگهداری و حفاظت از منابع آب سطحی و زیرزمینی، تأسیسات و شبکه های آبیاری، زهکشی و جمع‌آوری هزینه‌ها و نیز سایر وظایف تصدی‌گری به شرکت‌های تعاونی تولید روستایی مشروط به وجود توانمندی‌ها و ظرفیت‌های لازم مورد تایید وزارت نیرو در این شرکت‌ها در چارچوب مقررات موجود.

پ) رفع نواقص و بهسازی شبکه های آبیاری و نصب سیستم‌های کنترل و اندازه‌گیری به منظور تحویل حجمی آب در منابع آب سطحی.

ت) کنترل و نظارت بر فرآیند تجهیز چاه های کشاورزی به ابزار اندازه گیری

ث) تعیین نحوه استفاده و برداشت منابع آب با توجه به ضوابط موجود.

همچنین شرکت های تعاونی تولید روستایی موظف به رعایت الگوی کشت و مصرف بهینه آب براساس مصوبات کارگروه ملی سازگاری با کم آبی و سیاست های اجرایی وزارت جهاد کشاورزی برای آن منطقه تا سقف پروانه بهره برداری آب صادره توسط وزارت نیرو می باشند.

شرکت های تعاونی تولید روستایی می‌توانند درچارچوب قوانین و مقررات مرتبط، نسبت به تأسیس اتحادیه های تعاونی تولید روستایی مبادرت نمایند.