چاپ

تاج پرس/ یزد
دکتر سیدرضا جوادیان، دبیر کانون تفکر سلامت اجتماعی دانشگاه یزد با اشاره به ریشه‌های بی‌تفاوتی اجتماعی، دریافت پاداش‌های درونی یا بیرونی را یکی از علل رشد بی‌تفاوتی اجتماعی دانست که در آن فرد ضمن دریافت تشویق‌های بیرونی و رضایت درونی از رفتارهای ناشی از بی‌تفاوتی، به سمت تداوم و تشدید این واکنش سوق داده می‌شود.
در این نشست دکتر سمانه اسعدی به ارائه زمینه‌های روان‌شناختی بی‌تفاوتی اجتماعی و علت‌یابی رفتار افراد در شرایط مختلف پرداخت. وی ضمن بیان چهار گونه رفتار اجتماعی شامل: رفتارهای مطلوب اجتماعی، همدلی، بی‌تفاوتی و بی‌تفاوتی اجتماعی، مفهوم طفره‌روی اجتماعی را تشریح کرد. به گفته وی منبع کنترل و مهار در افراد عاملی است که تعیین‌کننده میزان باور آن‌ها به ایفای نقش در تغییرات و رخدادها بوده که می‌تواند ابعاد درونی و بیرونی به خود بگیرد و در بروز واکنش‌های بی‌تفاوتی موثر باشد. دکتر اسعدی با اشاره به مفهوم گروه به عنوان واحدی که اعضای آن آگاهانه برای هدفی مشترک با یکدیگر در تعامل هستند، افزود: عدم آگاهی هشیارانه افراد از گروهی که در آن عضو هستند نیز می‌تواند یکی از علل بروز بی‌تفاوتی اجتماعی تلقی شود. عضو کانون تفکر سلامت اجتماعی، ضمن تشریح مفهوم طفره‌روی اجتماعی از انواع آن سخن به میان آورد که شامل: طفره‌روی تلافی‌جویانه، طفره‌روی ناشی از ناامیدی، طفره‌روی برای کمرنگ کردن، طفره‌روی برای گوشه‌گیری و طفره‌روی برای بالاتر بردن خود است.
دکتر اسعدی مسیری که فرد را درگیر بی‌تفاوتی و یا عضوی مطلوب و یاری‌رسان در جامعه می‌کند در 5 گام به شرح زیر عنوان کرد:
گام اول شامل توجه فرد به یک پدیده است که در گام دوم به تفسیر آن می‌پردازد. گام سوم احساس مسئولیت یا فرآیند پخش مسئولیت در فرد را شامل می‌شود و گام چهارم انتخاب شیوه صحیح اقدام اعم از داشتن امکان و علم به اقدام را در برمی‌گیرد. و در نهایت گام پنجم برآورد سود و هزینه اقدام است که در آن فرد با محاسبه روند اقدام دست به اقدام یا بی‌تفاوتی اجتماعی می‌زند.
دکتر زهرا نادری از اعضای هیات علمی دانشگاه یزد، مفهوم بی‌تفاوتی اجتماعی را در مقابل علاقه اجتماعی مطرح کرد که به نوعی علاقه به علاقه‌مندی دیگران به شمار می‌آید. به گفته وی افراد همدلی را از مادر و در دوران کودکی دریافت کرده و یاد می‌گیرند چگونه دیگران را در اجتماع یاری دهند. دکتر نادری در ادامه به عوامل خارج از کنترل دنیای ادراکی افراد در بی‌تفاوتی پرداخت و افزود: بی‌تفاوتی اجتماعی می‌تواند به نوعی در میان افراد جامعه تسری پیدا کند و از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
دکتر علی روحانی عضو هیات‌علمی دانشگاه یزد با اشاره به موقعیت‌هایی که در آن افراد واکنش های ناشی از بی‌تفاوتی را از خود نشان نمی دهند گفت: زمانی که افراد خود را عضو گروهی تصور کنند که با اعضای دیگر آن اهداف مشترکی داشته و به رسمیت شمرده می‌شوند، کمتر به سوی واکنش‌های بی‌تفاوتی سوق پیدا می کنند. به گفته دکتر روحانی در شرایطی که افراد با به حاشیه رانده شدن در اجتماع و نقض هویت خویش مواجه شوند، در نهایت این سرکوب و سرزنش به صورت بی‌تفاوتی اجتماعی بروز می یابد.
دکتر فهیمه دهقانی استادیار بخش روانشناسی و مشاوره دانشگاه یزد، نرخ ابتلا به افسردگی در کشور و جهان را با وجود پیشرفت تکنولوژی و انزوای اجتماعی ناشی از آن، در حال افزایش دانست که واکنش سازمان های بین‌المللی را نیز در پی داشته است.
شکوه نیک نظر مدیر موسسه افق روشن فردا عدم مهارت گفتگو در جامعه را یکی از مشکلات اجتماعی حال حاضر کشور عنوان کرد و افزود: پیشرفت‌های اجتماعی در گرو اعلام نظر بی واهمه افراد در جامعه است و این امر می‌تواند سبب کاهش بی‌تفاوتی اجتماعی و رفتارهای پرخاشگرانه در اجتماع شود.
مهم‌ترین محورهای مطرح‌شده در این نشست:
• دریافت پاداش برای بی تفاوت بودن یکی از دلایل بی تفاوت ماندن افراد جامعه است.
• عدم آگاهی افراد از گروهی که در آن عضو هستند می‌تواند یکی از علل بروز بی‌تفاوتی اجتماعی تلقی شود.
• سیر ادراکی پدیده بی‌تفاوتی اجتماعی از بعد روان‌شناختی
• به رسمیت شمرده نشدن، نقض هویت و واهمه از ابراز نظرات فردی از علل بی‌تفاوتی اجتماعی در کشور است.
• بی‌تفاوتی اجتماعی می‌تواند همچون بیماری مسری در میان افراد انتقال یافته و شایع شود.

در این نشست، دکتر سعید عطار رییس دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد، دکتر سید محسن موسوی، دکتر حسین افراسیابی، دکتر محمد ترکاشوند، دکتر ملیحه علی‌مندگاری، دکتر مجتبی ملک افضلی، از اعضا هیات‌علمی دانشگاه یزد، مهدی حجازی رییس گروه آمایش سرزمین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی یزد و فاطمه زارع کارشناس پژوهشی دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد نیز حضور داشتند.