چاپ

تاج پرس/یزد
در ابتدای این نشست حسین نوری‌نیا مدیرگروه پژوهشی توسعه منطقه‌ای موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی با بیان اینکه یزد یکی از کم آب‌ترین استان‌های کشور بوده اما در مقابل به لحاظ معدنی بسیار قوی و غنی است، اذعان داشت: به همین جهت است که چهره صنعتی این استان بیش از چهره کشاورزی آن در کشور نقش‌آفرینی می‌کند.
استان یزد جزء پنج استان برتر در تولید ناخالص داخلی کشور
حسین نوری‌نیا با اشاره به اینکه استان یزد جزء پنج استان برتر در تولید ناخالص داخلی کشور است و همین امر باعث شده تا در مقایسه با بسیاری از استان‌های کشور از سطح محرومیت پایین‌تری برخوردار باشد، افزود: استان یزد با حدود 17 درصد جامعه فقیر بر اساس گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و داده های ثبتی پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان در رده استان سی‌ام فقیر کشور قرار دارد. (در این رده بندی استان تهران با 15 درصد جمعیت فقیر در صدر فهرست قرار دارد.)
دبیر سلسله نشست‌های توسعه منطقه‌ای با توجه به فرصت‌های شغلی ایجاد شده در استان یزد آن را یکی از استان‌های مهاجر‌پذیر کشور معرفی کرد و گفت: همین امر موجب افزایش اسکان غیر رسمی و حاشیه نشینی در این استان شده که نیازمند تامل، بررسی و برنامه‌ریزی است.
عدم تناسب ساختار فعالیت‌های اقتصادی استان یزد با نیازهای بازار و ظرفیت تخصصی نیروی انسانی
نوری‌نیا با تاکید بر اینکه این وضعیت به معنای فقدان بیکاری در استان یزد نیست و بیکاری در دانش‌آموختگان دانشگاهی آن قابل توجه و ملاحظه است، افزود: ساختار فعالیت‌های اقتصادی این استان با نیازهای بازار و ظرفیت تخصصی نیروی انسانی آن تناسبی ندارد.
به گفته وی، اگر سیاست‌های کلان با ظرفیت‌های گردشگری در استان یزد همراه می‌شد، یزد می‌توانست یکی از بزرگترین کانون‌های جذب گردشگری در جهان باشد و سهم این استان را در تولید ناخالص داخلی به میزان زیادی افزایش دهد و بخشی از آن را نیز نصیب شهرستان‌های کمتر برخوردار و محروم خود کند.
یزد؛ استان دوم در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر با تولید 100 مگاوات برق خورشیدی
در ادامه این نشست جعفر رحمانی معاون آمار و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان در بررسی عدم تعادل‌های درون استانی یزد، به معرفی این استان پرداخت و گفت: در سال 1401، یزد با نرخ مشارکت اقتصادی (45.2 درصد) در رتبه سوم و با نسبت اشتغال (41 درصد) در رتبه پنجم قرار گرفت و پس از 7 سال توانست نرخ بیکاری خود را تک رقمی (9.2 درصد) کند.
جعفر رحمانی با اشاره به قابلیت‌ها و پتانسیل‌های استان یزد، ساختار اقتصادی و اشتغال آن را تشریح کرد و گفت: سهم بخش‌های کشاورزی، صنعت، خدمات و معدن از تولید ناخالص داخلی استان در سال 1400 به ترتیب 8.8، 37، 44.2 و 10 درصد است که سهم بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات از اشتغال استان در سال 1401 نیز به ترتیب 7.1، 44.7 و 48.2 درصد بوده است.
معاون آمار و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد، اظهار داشت: استان یزد بر اساس گزارش ساتبا حدود 4 هزار مگاوات پتانسیل تولید برق تجدیدپذیر (3300 مگاوات خورشیدی و 700 مگاوات بادی) دارد که در حال حاضر با حدود 100 مگاوات برق در مدار، (پس از استان قزوین با 170 مگاوات) در رده دوم ظرفیت عملی نیروگاه‌های تجدیدپذیر در کشور قرار دارد.
موقعیت طلایی یزد در محورهای مواصلاتی بین‌المللی/ یزد بر سر 6 راه خطوط ریلی کشور
رحمانی با توجه به موقعیت طلایی یزد در محورهای مواصلاتی بین‌المللی، گفت: استان یزد باتوجه به قرارگیری در مرکزیت جغرافیایی کشور و چهارراه شمال-جنوب و شرق-غرب، همزمان از موقعیت طلایی در طرح کمربند-جاده چین (BRI) و طرح کریدور ترانزیت هند (INSTC) قرار برخوردار است.
به گفته وی، یزد بر سر 6راه خطوط ریلی کشور قرار دارد و بلحاظ ریلی از مزیت بالایی برخوردار است،
بهم ریختگی بافت اجتماعی فرهنگی استان یزد بواسطه مهاجرپذیری
رحمانی در معرفی مشکلات و تنگاناهای استان یزد، به سهم 40 درصدی مهاجران داخلی از بیمه شدگان اجباری تامین اجتماعی استان اشاره کرد و بیان داشت: در فاصله 5 سال از سال 1396(60 هزار نفر بیمه شده تامین اجتماعی غیر بومی) تاکنون بیش از 40 هزار نفر بیمه شده اجباری تامین اجتماعی غیر بومی به استان اضافه شده است.
معاون آمار و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد از بهم ریختگی

بافت اجتماعی فرهنگی بواسطه مهاجرپذیری سخن گفت و اظهار داشت: بر اساس نتایج سرشماری سال 1395 نسبت به سال 1390 شهرستان‌های یزد، اردکان و میبد (به ترتیب با سهمی حدود 50 درصد، 20 درصد و 13 درصد) نسبت به سایر شهرستان‌های استان خالص مهاجرتی بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند.
رحمانی، افزود: شهرستان‌های مذکور، هر سه در زمره صنعتی‌ترین شهرستان‌های استان هستند که توسعه صنایع و کارخانجات زمینه‌ای را برای جذب نیروی کار کارگری مهاجر در آنها فراهم آورده است.
وی با بیان اینکه از تمامی استان‌های کشور کدملی بیمه شده در استان یزد داریم که این آمارها نشان‌دهنده نقش این استان در ایجاد فرصت شغلی و امکانات اسکان برای هموطنان از سایر استان‌ها در یزد است، اظهار داشت: با نام نویسی از 2880 نفر بیمه شده جدید بومی از استان خوزستان در طول سال 1401، این استان بیشترین تعداد بیمه شده جدید غیربومی را در استان یزد به خود اختصاص داده است.
عدم تناسب اعتبارات با درآمدهای استان یزد
وی در تشریح شاخص‌های کلان استان یزد در حوزه‌های مختلف، به کمبود منابع مالی برای پروژه‌های عمرانی بزرگ استان و سهم پایین آن از پروژه‌های پیوست یک اشاره کرد و گفت: در حوزه نظام اداری استان دچار مشکل خروج نیروهای کارآمد و فنی و دارای مهارت از بدنه دولت به بخش خصوصی به دلیل پرداخت های بالاتر هستیم.
معاون آمار و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد در خصوص عدم تناسب اعتبارات استان با درآمدهای استان، نیز گفت: سهم استان از اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استانی در قانون بودجه سال 1402 به میزان 1.7 درصد بوده است (رتبه 29) ولی درآمدهای (مالیاتی) استان 2.7 درصد (رتبه 7) تعیین شده که نیاز به بازنگری جدی دولت در این بخش است.
برنامه‌ریزی بر مدار آمایش سرزمین و تعادل درون استانی
رحمانی در تشریح اقدامات برجسته استان در دولت مردمی سیزدهم ، به برنامه‌ریزی بر مدار آمایش سرزمین و تعادل درون استانی تاکید کرد و گفت: استان یزد از ابتدای شروع به کار این دولت مبنای خود را بر برنامه محوری بنا نهاده است.
وی تدوین برنامه‌های‌ تحولی یزدِنوین، مجموعه پروژه‌های اولویت‌دار اقتصادی و عمرانی شهرستان‌ها، یزدِ بهره‌ور، گردشگری سلامت، یزدِ نوآور، ساماندهی، کنترل و کاهش آسیب‌ها و مسائل اجتماعی ، پیشرفت فرهنگی را از جمله اقدامات استان در این راستا نام برد.
وی در پایان سخنان خود راهکارهایی از جمله اهتمام در پیاده سازی الزامات سند آمایش سرزمین استان و تمرکززدایی از محور فعالیت ها در محور مهریز-یزد-زارچ-اشکذر-میبد و اردکان به سایر نقاط استان، تهیه سند شهرستانی آمایش سرزمین، هدایت تسهیلات تبصره 16 و 18 به مناطق محروم استان، پیگیری راه‌اندازی و بهره‌برداری از خطوط ریلی در حال احداث و اجرای استان، سازماندهی مسئولیت‌های اجتماعی واحدها و اعتبارات خیری در راستای اثربخشی بیشتر در مناطق کمتر برخوردار و انتقال دفاتر و حساب‌های شرکت‌ها و واحدهای بزرگ استان از تهران به استان بمنظور برخورداری جامعه محلی از این امکان، برای کاهش عدم تعادل‌های درون استانی ارایه کرد.
وی تزریق اعتبارات لازم به پروژه‌های ملی مستقر در استان و رفع کندی در پیشرفت فیزیکی و مالی آنان، صدور مجوز کارگروه ملی ماده 23 قانون الحاق 2 برای پروژه‌های بزرگ استان، اعطای اختیارات لازم به استان برای تسریع در تغییر وضعیت آزادراه استان بعنوان محور اصلی در کریدور شمال جنوب کشور، تخصیص 1340 میلیارد تومان از محل تسهیلات در اختیار بویژه صندوق توسعه ملی به استان پروژه‌های اقتصادی پیشران استان، بازگشت کامل سهم استان از حقوق دولتی معادن و یک درصد فروش معادن برای رسیدگی به مناطق محلی درگیر و رفع شکاف در بهره‌گیری استان از اعتبارات عمرانی استانی (رتبه 29) و درآمدهای استانی (رتبه 7) در لایحه بودجه سال 1403 را از جمله انتظارات استان از سازمان برنامه و بودجه کشور در راستای کاهش عدم تعادل‌های درون استانی برشمرد.
محسن ابراهیمی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد و مشاور اسناد آمایش شهرستانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان، نیز در این نشست از مفهوم تعادل، عدم تعادل، توسعه و عدالت سخن گفت و چالش‌های عدم تحقق عدالت را برشمرد.
در پایان اعضای این نشست ضمن طرح سوالات خود به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در خصوص عدم تعادل‌های دورن استانی یزد پرداختند.
شایان ذکر است، نشست تخصصی بررسی وضعیت توسعه‌ای و عدم تعادل‌های درون استانی یزد با محوریت گروه توسعه منطقه‌ای موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی و با همکاری معاونت توسعه و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد در تهیه گزارش مربوطه برگزار شد.