تاج پرس /یزد
چون برقراری تماس پوست مادر وپوست نوزاد بلافاصله پس از تولد و شروع زود هنگام تغذیه با شیر مادر در این ساعت طلایی صرف نظر از روش زایمان مادر یک توصیه علمی مبتنی بر شواهد است.
مطالعات بسیاری نشان داده است برقراری تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد تأثیر به سزایی بر شروع زود هنگام تغذیه با شیر مادر دارد. برقراری تماس پوستی نه تنها در شروع زود هنگام تغذیه با شیر مادر، تثبیت تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی و تداوم آن، بهبود بقاء و تکامل نوزادان و کودکان بلکه در ارتقای مستمر سلامت فرد تا سال های بعد نیز تاثیر گذار است. شروع زود هنگام تغذیه با شیر مادر به خودی خود بر کاهش خطر مرگ و میر شیرخواران نیز مژثر است. مطالعات نشان داده است خطر مرگ نوزادانی که 2 تا 23 ساعت بعد از تولد، تغذیه با شیر مادر را آغاز کرده اند در مقایسه با نوزادانی که در ساعت اول تولد به پستان گذاشته شده اند، 33 درصد افزایش می یابد.
میزان مرگ و میر در نوزادانی که تغذیه با شیر مادر آنها با تأخیر یک روزه یا بیشتر آغاز شده، بیش از 2 برابر نوزادانی است که درساعت اول تولد با شیر مادر تغذیه شده اند.
از دیگر مزایای برقراری تماس پوست با پوست طی ساعت اول تولد می توان به بهبود عملکرد قلب و ریه نوزاد، تثبیت دمای بدن، تنظیم قند خون، انتقال باکتری های مفید، کم شدن گریه نوزاد، تسکین درد نوزاد هنگام اجرای فرآیندهای دردناک، تقویت ارتباط و دلبستگی مادر و نوزاد و تطابق آسان تر نوزاد با دنیای خارج از رحم اشاره کرد.
در مطالعه ی انجام شده بر روی سه گروه 40 نفره شامل 120 زوج نوزاد و مادر در کشور، تأثیر تماس پوست با پوست نوزاد و مادر بلافاصله پس از تولد بر موفقیت اولین تغذیه با شیر مادر بررسی شد؛ گروه اول نوزاد در تماس مستقیم با پوست شکم و قفسه سینه مادر، گروه دوم نوزاد برشان روی شکم و قفسه سینه مادر و در گروه سوم نوزاد در کات کنار تخت مادر قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد، باعث کاهش میانگین زمان بروز رفتارهای پیش تغذیه ای، تسریع در شروع اولین تغذیه با شیر مادر، ارتقاء شاخص شروع اولین تغذیه با شیر مادر طی ساعت اول تولد و افزایش طول مدت اولین تغذیه با شیر مادر شده است. این پژوهش همچنین تأثیر مثبت برقراری تماس پوستی بر موفقیت نوزاد در اولین تغذیه با شیر مادر را نشان داد.
پیرامون مدت برقراری تماس پوست با پوست، بحث زیادی وجود دارد. اما برقراری این تماس طی 5 دقیقه اول پس از تولد و به مدت یک ساعت مورد اتفاق اکثریت جامعه علمی است. این ساعت طلایی، دوره زمانی محدود و منحصر به فردی است که در آن مادر و نوزاد نسبت به یکدیگر دلبستگی پیدا می کنند بنا بر این توصیه می شود تماس پوستی بلافاصله شروع شود و کلیه ارزیابی ها و اقدامات معمول، پس از ساعت طلایی انجام شود. به این ترتیب فرصت برقراری ارتباط ویژه بین مادر و نوزاد فراهم می شود.
برقراری تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد و شروع زود هنگام تغذیه با شیر مادر، دو مداخله ی به هم پیوسته است و اجرای هر دو بیشترین فایده را ایجاد خواهد کرد. برقراری تماس پوستی، رفلکس طبیعی جستجوی نوزاد را تسهیل نموده و باعث می شود رفتار جستجو و مکیدن پستان در ذهن نوزاد نقش ببندد.
مریم عطارها؛ کارشناس بهداشت عمومی مرکز بهداشت شهرستان یزد