بزرگنمایی:

تاج پرس/یزد

عوامل متعددی وجود دارد که باروری زوجین را تحت تاثیر قرار می دهد برخی از این عوامل شامل سن، سیگار، فشار روحی، وزن، ورزش سنگین، الکل، تعداد تخمک های موجود در تخمدان ها، بیماری ها و عوامل زمینه ای است .

1.  تعدادی از این عوامل خارج از کنترل انسان هستند پس رژیم غذایی خوب، ورزش منظم و استراحت، به زوجین کمک خواهد کرد تا آمادگی رویارویی با مشکلات احتمالی را داشته باشند

   بررسی علل ناباروری :

   ناباروری مشکل زن و شوهر است و لازم است هردو باهم بررسی شوند:

   آزمایش های مورد نیاز خانم ها:

   شامل آزمایش خون برای تخمک گذاری و تعداد تخمک موجود در تخمدان ها ،تصویر برداری از رحم و لوله های رحمی، سونوگرافی رحم برای بررسی حفره رحمی و لوله ها و برخی روش های تخصصی دیگر است .

   آزمایش های مورد نیاز مردان :

   آزمایش نمونه مایع منی به پزشک اجازه می دهد تا تعداد اسپرم، حرکت و شکل آن ها را بررسی نماید و ارجاع به متخصص کلیه و مجاری ادراری بعلت مشکل در تحریک جنسی یا ارگاسم نیز انجام می گیرد .

   سن :

    با بالا رفتن سن در زن ها، باردار شدن دشوار می گردد. تأخیر در باروری یکی از دلایل تاثیر گذار بر روی افزایش شیوع ناباروری است . تخمدان های دختر پیش از تولد7 میلیون تخمک دارد بعد از تولد این تعداد به 1تا 2 میلیون کاهش می یابد  و در دوران بلوغ به 300تا 400 هزار عدد می رسد . که از آن پس هر ماه تعدادی ازتخمک ها شروع به رشد می کنند، ولی معمولا فقط یکی از آن ها آزاد می شود .

   سیگار کشیدن :

    سیگار کشیدن اثرمنفی روی باروری دارد . مدت زمان لازم برای باروری یک خانم سیگاری دو برابر خانم غیرسیگاری است.سیگار احتمال سقط خودبخودی، زایمان زودرس، تاخیر رشد داخل رحمی جنین، مشکلات سلامت شیرخواران و سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار را افزایش می دهد و شانس درمان های ناباروری را کاهش می دهد . تاثیر مواد شیمیایی موجود در تنباکو روی باروری شامل موارد زیر است :

• ●کاهش اسپرم     
• ●کاهش حرکت و کیفیت اسپرم
• ●کاهش تعداد و کیفیت تخمک
• ●کاهش خونرسانی به رحم و تخمدان ها
• ●افزایش خطر بیماری های لوله های رحمی و بارداری خارج رحم
• ●  افزایش میزان سقط خودبخودی

  وزن :

   تخمک گذاری در خانم هایی که وزن خیلی زیاد یا خیلی کم دارند نامنظم بوده. بیماری تخمدان پلی کیستیک در برخی از خانم ها منجر به ناباروری می شود. حداقل 60 درصد خانم ها با بیماری تخمدان پلی کیستیک دارای وزن بیش از مقدار عادی است .

  چاقی باعث سیکل های نامنظم قاعدگی، افزایش احتمال ناباروری، افزایش خطر جراحی های ناباروری، افزایش خطر سقط خودبخودی و کاهش موفقیت درمان های ناباروری خواهد شد. همچنین چاقی افزایش خطر عوارض بارداری شامل: افزایش فشار خون، دیابت دورن بارداری، وزن زیاد کودک در هنگام تولد و سزارین را در پی خواهد داشت .

  تغذیه :

  رژیم غذایی متعادل ترکیبی از انواع ویتامین ها، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین خواهد کرد. مصرف مکمل ها و ویتامین ها مانند ویتامین ث، ویتامین ایی، سیلنیوم، روی، اسیدفولیک و کلسیم کیفیت اسپرم را افزایش میدهد .

  کاهش مصرف کافئین در خانم ها که در قهوه، چای، شکلات و شیر شکلات دیده می شود .

  ورزش :

  چهار جلسه ورزش 20تا 30دقیقه ای متوسط در هفته می تواند وزن را  در محدوده خاص نگه داشته و باروری را به حداکثر برساند .

   مواد محرک و مکمل ها :

  مواد محرکی مانند ماری جوانا و کوکائین، مکمل های بدنسازی، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، مواد آلاینده و دمای بالا میتواند بر روی باروری زنان و مردان تاثیرگذار باشد .

  باروری مردان :

  رانندگی طولانی مدت با وسایل نقلیه سنگین، بیهوشی، عفونت، داروهایی نظیر استروئید ها، داروهای زخم معده، بیماری قلبی و آنتی بیوتیک ها ، برخی مواد نظیر ژل های تولید شده از مواد نفتی، وازلین و رنگ های شیمیایی حاوی سرب، حمام داغ طولانی مدت، سونا، وان داغ، استفاده از لپ تاپ و لباس زیر تنگ ممکن است تولید اسپرم سالم را با مشکل مواجه سازد.

  استرس :

  فشار روحی ناباروری تقریبا معادل ابتلا به سرطان یا مرگ یکی از نزدیکان در نظر گرفته می شود .

  آلودگی محیطی و ناباروری :

  سیگار، گازوئیل، بخارناشی از رنگ ها و اگزوز اتومبیل مواد آلوده کننده هستند که بر روی ناباروری تاثیر گذار است .

  سفید کننده های کلر  و  دیوکسین :

  آلودگی طولانی مدت با مواد کلردار می تواند سبب مشکلات هورمونی، ناباروری، کاهش تعداد اسپرم،  تضعیف سیستم ایمنی، اختلالات یادگیری، تغییرات رفتاری، صدمه به پوست، کبد و کلیه ها گردد. بغیر از مواد کلردار ماده دیگری که بر روی باروری تاثیر گذار است دیوکسین است که در بسیاری از فراورده های صنعتی از جمله سوزاندن زباله های بیمارستانی و شهری، ساخت پلاستیک، مواد شیمیایی، حشره کش ها، علف کش ها و... به صورت تصادفی تولید می شود .

  دیوکسین از ظروف پلاستیکی یک بار مصرف و در پدهای بهداشتی که پوشش داخلی آن از مواد پتروشیمی غیر استاندارد تهیه می شود ، به میزان بالایی آزاد می شود .

  این سموم بلافاصله پس از ورود به بدن در سیستم غددی و DNA وارد شده و تغییراتی را ایجاد می کنند که به نسل های بعد هم منتقل می گردد. 

  سن و ناباروری
  

1. دوران باروری دختران با اولین تخمک گذاری و قاعدگی شروع می شود .

• ●دختران در ابتدای نوجوانی اغلب قاعدگی نامظمی دارند که ناشی از تخمک گذاری نامنظم است.

• ●قاعدگی از حدود سن 16 سالگی، با منظم شدن تخمک گذاری تثبیت می شود .
• ●دوره های قاعدگی یک خانم از سن 26 تا 35 سالگی تقریبا ثابت باقی می ماند .
• ●زنان با افزایش سن بتدریج تاخیر در قاعدگی را بدلیل عدم تخمک گذاری تجربه خواهند کرد در نهایت قاعدگی ها به طور فزاینده ای نامنظم و در نهایت پس از گذشت زمانی به طور کامل متوقف می شوند.
• ●از سنین 35 تا 40 سالگی ذخیره تخمک کاهش میابد.
• ●این کاهش در حدود 40 تا 45 سالگی به حداکثر خود می رسد به نحوی که خانم ها در حوالی سن یائسگی و پس از آن دیگر قادر به بارداری نخواهند بود.

  مهم است بدانیم کاهش باروری مرتبط با سن ناشی از کاهش تعداد تخمک باقی مانده در تخمدان های یک خانم است .

  تخمک گذاری و قاعدگی :

• ●خانم ها در طی سال های باروری دوره هایی از خونریزی قاعدگی دارند که نشان دهنده تخمک گذاری مداوم و ماهیانه است.
• ●در شروع هر دوره قاعدگی، زمانی که خانم خونریزی دارد ترشحاتی از غده هیپوفیز تولید می شود که تعدادی از فولیکول ها  را تحریک می نماید تا در طی 10 تا 14 روز در هر دو تخمدان رشد نمایند .
• ●در هر دوره قاعدگی تخمک در داخل یک کره پرشده از مایع که فولیکول نامیده می شود رشد نموده و به حد بلوغ می رسد.
• ●از میان چند فولیکول معمولا یک فولیکول بالغ شده و تخمک از آن آزاد می شود که به آن تخمک گذاری گفته می شود.
• ●با این کار، رشد بقیه فولیکول ها متوقف شده و از بین می روند.
• ●تخمک در زمان تخمک گذاری پس از پاره شدن جدار کره به داخل لوله های رحمی رانده شده در آنجا در صورت تماس با اسپرم بارور خواهد شد .
• ●اگر تخمک بارور شده در جدار رحم لانه گزینی کند، حاملگی اتفاق می افتد.
• ●اگر بارداری رخ ندهد، پوشش داخلی رحم ریزش پیدا کرده، خونریزی قاعدگی شروع شده و دوره بعدی قاعدگی آغاز می گردد.

  لازم به ذکر است که وجود قاعدگی  تنها دلیل بر توان باروری نخواهد بود زیرا در اواخر دوره باروری معمولا قاعدگی بدون تخمک گذاری اتفاق می افتد .

  باروری و افزایش سن مادر:

• 18 تا 35 سالگی سن مناسب برای بارداری است .
• بهترین و ایده آل ترین سن برای بارداری 20تا 30سالگی می باشد .
• با افزایش سن توان باروری به تدریج کاهش می یابد ولی بعد از 35 سالگی کاهش باروری بیشتر است .
• شانس بارداری یک خانم 30 ساله در یک ماه 20 درصد و خانم 40ساله کمتر از 5 درصد می باشد .
• سن یائسگی حدود 51 سالگی است در حالی که بیشتر زنان بعد از حدود 45 سالگی نمی توانند بارداری موفقیت آمیزی داشته باشند .

  کیفیت تخمک :

• کاهش باروری به دنبال افزایش سن، ناشی از کاهش تعداد و کیفیت تخمک هاست . به ویژه در میانه تا انتهای دهه چهارم زندگی .
• سن زن یکی از دقیق ترین راهنماها برای بررسی کیفیت تخمک است .

  وقتی که سن زن افزایش می یابد، تعداد تخمک های با کروموزوم بیشتر ( تخمک های غیر ططبیعی )زیاد شده و این بدان معناست که احتمال تشکیل سلول تخم با تعداد کروموزوم بیشتر ( جنین غیرطبیعی ) بالا می رود .
  

• شرایط جسمانی مادر :

  در موارد با سن بالای مادر، به علت تغییرات فیزیولوژیک در کلیه و قلب و بروز برخی بیماری های مزمن مانند فشارخون و بیماری قند، حاملگی های پرخطر افزایش می یابد. زیرا بارداری موجب تشدید بیماری های مزمن و حتی نهفته می گردد.

  تعداد تخمک ها :

  به کاهش تعداد فولیکول های حاوی تخمک در تخمدان ها کاهش ذخیره تخمدانی گفته می شود.

  قبل از کاهش قاعدگی های منظم و از دست دادن باروری، از دست دادن ذخیره تخمدانی شروع می گردد در برخی از زنان جوان ممکن است بنا به دلایلی از قبیل کشیدن سیگار، سابقه یائسگی زودرس و عمل جراحی قبلی روی تخمدان، ذخیره تخمدانی زودتر کاهش یابد .

  باروری و افزایش سن در مردان :

• با افزایش سن آقایان از حجم مایع منی و همچنین کیفیت اسپرم از نظر حرکت و شکل طبیعی و قدرت باروری کاسته می شود .
• زمان مورد نیاز برای بارداری همسر در مردان بالای 45 سال 5 برابر مردان 25 ساله است .
• افزایش سن مردان با افزایش مشکلات کروموزومی اسپرم همراه بوده و شانس ابتلای به برخی بیماری های شدید روانی ( مانند اسکیزوفرنی ) و اوتیسم را در فرزندان بیشتر می کند .
• احتمال مشکلات قلبی ، ناهنجاری های اندام و بازبودن انتهای سیستم عصبی ( اسپینا بیفدا ) در فرزندان این آقایان افزایش می یابد .
• با افزایش سن مرد ، بیضه ها کوچکتر شده ، شکل اسپرم تغییر یافته و حرکت آن کاهش می یابد .همچنین با افزایش سن مرد خطر بیشتری از نقص ژنی اسپرم ایجاد می گردد .
• ●افزایش سن مردان سبب بیماریهایی می شود که روی عملکرد جنسی و باروری مرد اثر می گذارد .

  اگر مردی مشکلاتی از قبیل کاهش میل جنسی یا اختلال در نغوظ را داشته باشد ، نیازمند مراجعه به ارائه کنندگان خدمات بهداشتی یا متخصص اورولوژی است .

  توصیه ها

   با توجه به اهمیت بارداری در زمان مناسب برای خانواده و برای پیشگیری و کاهش مشکلات ناشی از به تاخیر انداختن آن موارد زیر مد نظر قرار دهید :

  1.خانم هایی که تولد فرزند را به تاخیر می اندازند در خطر ناباروری هستند و توان باروری در خانم ها از سن 35 سالگی به طور مشخصی کاهش پیدا می کند.

  2. در زوجینی که به مدت یک سال خواهان فرزند بوده و نزدیکی منظم بدون استفاده از روش پیشگیری از بارداری داشته اند و باردار نشده اند بایستی بررسی از نظر ناباروری صورت گیرد. در خانم های بالاتر از 35 سال، این بررسی باید بعد از 6 ماه صورت گیرد .

  3. زوجین باید آگاهی داشته باشند که با افزایش سن آقایان کیفیت نطفه مرد و توان باروری کاهش و خطر اختلالات ژنتیکی افزایش می یابد .

  4.  تاخیر در فرزندآوری با عوارض بارداری و زایمان همراه است و خانواده هایی که در سنین بالا اقدام به فرزندآوری می کنند باید به این  مسائل دقت داشته باشند و از مراقبت های لازم برخوردار شوند .

  5. هر فردی که در سنین باروری است بایستی در زمینه عوارض بارداری ناشی از بالا رفتن سن آگاه باشد تا آگاهانه در زمینه زمان فرزندآوری تصمیم بگیرد . 

  تخمدان پلی کیستیک و ناباروری
  

سندروم تخمدان پلی کیستیک یکی از بیماری های شایع در دوران باروری است که به دلیل عوارضی که در ظاهر فرد ایجاد می نماید و نیز به دلیل اختلالات در باروری خانم ها مورد توجه قرار می گیرد. ولی باید ذکر کرد که این بیماری عوارض سیستمیک هم به دنبال دارد که باید کنترل گردد.

تعریف

سندرم تخمدان پلی کیستیک شایع ترین اختلال هورمونی در میان زنان در سنین باروری است. نامگذاری این سندروم به دلیل وجود تخمدان های بزرگ محتوی تعداد زیادی کیست کوچک (در اغلب زنان مبتلا و نه در همه) است که در لایه بیرونی هر تخمدان قرار گرفته است.

قاعدگی های نا منظم، رشد موهای زاید، جوش های پوستی(آکنه) و چاقی در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مشاهده می شود.

این عارضه می تواند در نوجوانی با دوره های قاعدگی نامنظم مشخص گردد یا این که بعد ها به دنبال افزایش وزن یا مشکل در باروری تشخیص داده شود.

علت دقیق سندرم تخمدان پلی کیستیک هنوز ناشناخته است.

زنان مبتلا ممکن است به دلیل مشکلات به وجود آمده در تخمک گذاری، برای باردار شدن با مشکل مواجه شوند.

 تشخیص زود هنگام و شروع درمان می تواند به پیشگیری عوارض طولانی مدت آن کمک کندمثل :

• دیابت نوع 2
• فشارخون بالا
• بیماری های قلبی و سکته

علائم

علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک اغلب بلافاصله بعد از اولین دوره قاعدگی شروع می شود. در پاره ای از موارد نیز در سال های بعدی باروری، به دلیل افزایش تدریجی وزن رخ می دهد. علائم آن، هم از لحاظ شدت و هم از لحاظ نوع آن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. 

علایم شایع بیماری تخمدان پلی کیستیک :

1. قاعدگی های نا منظم یا عدم قاعدگی
2. رشد موهای زاید
3. نازک شدن و ریزش موهای سر
4. چرب بودن پوست و جوش صورت(آکنه)
5. افزایش وزن و افزایش چربی شکمی
6. تأخیر یا مشکل در باردار شدن

پزشک شما برای تشخیص به دنبال حداقل دو نشانه از نشانه های زیر است:

1. قاعدگی های نامنظم
2. افزایش آندروژن ها یا هورمون های مردانه
3. تخمدان های پلی کیستیک

قاعدگی های نامنظم

این امر یکی از شایع ترین مشخصات این بیماری است. منظور از قاعدگی های غیر معمول، فاصله بیش از 35 روز بین دو قاعدگی، کمتر از 8 دوره قاعدگی در یک سال، عدم قاعدگی برای 4 ماه یا بیشتر و وقوع قاعدگی با تاخیر که ممکن است همراه با خونریزی خیلی کم یا شدید باشد، است .

افزایش آندروژن ها یا هورمون های مردانه

سطوح بالای هورمون های مردانه(آندروژن ها) می تواند سبب ایجاد علائم ظاهری مثل رشد موهای زایددر صورت و بدن(هیرسوتیسم)، ایجاد آکنه در بزرگسالی یا آکنه های شدید در نوجوانی و طاسی با الگوی مردانه شود.

علائم ناشی از آندروژن بالا می تواند بر اساس نژاد فرد متفاوت باشد. پس شما بسته به زمینه نژادی ممکن است این علائم را نشان دهید یا خیر. مثلاً  زنان نژاد آسیایی یا اروپای شمالی ممکن است تظاهرات متفاوت را بروز دهند.

تخمدان های پلی کیستیک

با کمک سونوگرافی می توان تخمدان های بزرگ حاوی تعداد زیادی کیست کوچک را مشخص کرد. اما برخلاف آن چه از نام آن پیداست، تنها با وجود تخمدان های پلی کیستیک نمی توان تشخیص قطعی داد.

برای تشخیص قطعی سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دوره های قاعدگی نامنظم یا علائم ناشی از میزان آندروژن بالا نیز لازم است. ممکن است برخی از زنان با وجود تخمدان های پلی کیستیک در سونوگرافی به سندروم تخمدان پلی کیستیک مبتلا نباشند. از طرف دیگر نیز ممکن است در بعضی از افراد مبتلا به این سندروم، تخمدان ها در سونوگرافی طبیعی باشند.

تظاهرات همراه با سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

1. ناباروری
2. چاقی
3. پیش دیابت یا دیابت نوع 2
4. آکانتوز سیاه

ناباروری

زنان مبتلا به PCOS ممکن است به دلیل کمبود تخمک گذاری، در باردار شدن با مشکل مواجه شوند. بد نیست بدانید که این بیماری شایع ترین دلیل ناباروری در زنان است.

     چاقی

در حدود نیمی از زنان مبتلا به PCOS چاق هستند. در مقایسه با زنان هم سن که سندرم تخمدان پلی کیستیک ندارند، زنان مبتلا، احتمال بیشتری دارد که دچار اضافه وزن یا چاقی باشند.

پیش دیابت یا دیابت نوع 2

بسیاری از زنان مبتلا به PCOS، دچار مقاومت به انسولین هستند که این امر توانایی بدن برای استفاده ی بهینه از انسولین جهت تنظیم قند خون را مختل می کند. این موضوع می تواند سبب بالا رفتن قند خون و در نتیجه دیابت نوع 2 گردد. نام دیگر پیش دیابت، اختلال در تحمل گلوکز است.

آکانتوز سیاه (Acanthosisnigricans)

یک اصطلاح پزشکی است که به وجود پوست مخملی و تیره بر روی پشت گردن، زیر بغل، اعضای تناسلی خارجی و زیر پستان ها اطلاق می شود. وجود این شرایط در پوست یکی از نشانه های مقاومت به انسولین است.

چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد؟

با توجه به اینکه : تشخیص و درمان زودهنگام سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند به کاهش ابتلا به عوارض بلند مدت آن کمک کند ،اگر قاعدگی های نامنظم مثل تاخیر در قاعدگی یا قطع آن و موهای زاید روی بدن یا صورت یا آکنه دارید با پزشک خود مشورت کنید.

آندومتریوز و ناباروری

آندومتریوز بیماری است که در تعداد نسبتا زیادی از خانم هایی که در سن باروری هستند دیده می شود .

تعریف آندومتریوز:

نام این بیماری از واژه اندومتر یعنی بافتی که سطح داخلی رحم را می پوشاند و هرماه در دوره قاعدگی رشد کرده و سپس ریزش می کند، گرفته شده است. در واقع بافت آندومتر باید فقط در درون رحم وجود داشته باشد .

• 🞂در اندومتریوز، بافتی شبیه اندومتر در خارج از رحم دیده می شود. بنابراین، این بیماری زمانی اتفاق می افتد که بافت پوشاننده داخل رحم (آندومتر) در بعضی دیگر از اعضای بدن که بیشتر در شکم و لگن قرار دارند نیز به وجود آمده و شروع به رشد نماید.

 اندومتریوز در برخی اعضای بدن بیشتر دیده می شود.این اعضا عبارتند از:

• تخمدان ها
• سطح بیرونی رحم
• لوله های رحمی
• بافت های لگنی
• و فضایی بین روده ها، مثانه و رحم .

این بیماری در محل هایی مانند روده بزرگ، مثانه، روده کوچک و آپاندیس کمتر دیده می شود .

حدود ده درصد از زنان در سن باروری ممکن است آندومتریوز داشته باشند .

اندومتریوز معمولا از سنین نوجوانی و جوانی شروع شده و بعد از چند سال (حدود 2تا 8 سال ) خود را نشان می دهد بیماری اندومتریوز هم در زنان دارای فرزند و هم در زنانی که تا کنون باردار نشده اند، دیده می شود.

عواملی که می توانند با اندومتریوز در ارتباط باشند کدامند؟

1.سن :

در تمام سنین شایع می باشد ولی بیشتر در سنین 30تا 40 سال شایعتر است .

2. نداشتن فرزند

3.خونریزی بیش از 7 روز :

در خانمهایی که عادت ماهیانه بیشتر از 7 روز دارند بیشتر دیده می شود .

4 دوره قاعدگی کمتر از 28 روز.

5.وجود لکه بینی بین قاعدگی ها .

6.سن اولین قاعدگی :

 معمولا قاعدگی در افراد مبتلا در سنین کمتر از 12 سالگی شروع شده است .

7. سابقه خانوادگی.

علائم آندومتریوز :

الف)  درد  

ب )   خونریزی قاعدگی

  ج )   نشانه های دیگر شامل

الف )درد  :

خیلی از خانمها در هنگام قاعدگی درد های خفیفی را تجربه می کنند که طبیعی است درد های شدیدتر از درد های عادی دیسمنوره می گویند. اگر درد های شدید قاعدگی (دیسنوره ) در سال های اول قاعدگی وجود داشته باشد و در سنین بالاتر اتفاق بیفتد، ممکن است یک علامت هشدار دهنده باشد گاهی اوقات این دردهای شدید ممکن است با تهوع، استفراغ یا اسهال همراه باشد گاهی ممکن است برخی از زنان مبتلا هیچ درد و اسپاسم شدید را هرگز تجربه نکنند.

همچنین ممکن است اندمتریوز هیچ علامتی نداشته باشد، ولی در هر صورت درد، علامت اصلی این بیماری است که ممکن است به صورت های زیر باشد:

∙ قاعدگی های بسیار دردناک

∙درد زیر شکم، قبل و در طول قاعدگی

∙  درد های اواسط دوره قاعدگی (ناشی از تخمک گذاری )

∙   درد هنگام تماس جنسی یا پس از آن

∙ درد هم زمان با حرکات روده

∙   درد کمر یا لگن که در هر زمانی اتفاق می افتد.

ب) خونریزی قاعدگی :

در بین زنان مبتلا بسیار متغیر است و شامل :

∙    خونریزی شدید

∙    قاعدگی طولانی مدت

∙  خونریزی نامنظم

∙    لکه بینی

ج ) نشانه های دیگر شامل:

∙  علائم گوارشی یا ادراری مثل خونریزی

∙  فعالیت نامنظم روده ها مثل اسهال

∙   نفخ، سیری زودرس، تهوع و استفراغ

∙        خستگی

∙        ناباروری

∙        مشکلات احساسی مثل افسردگی و اضطراب

ناباروری و اندومتریوز :

اندومتریوز یکی از عوامل مهم ناباروری است و در 30تا 50درصد از زنان نابارور دیده می شود .

   یکی از اساسی ترین اصول در روبرو شدن با اندومتریوز ، جلوگیری از پیشرفت آن است.

   برای این که بتوان از روند پیشرفت این بیماری پیشگیری کرد و یا سرعت آن را به حداقل ممکن کاهش داد، باید این بیماری زودتر شاخته شده و تشخیص داده شود.

تشخیص اندومتریوز :

اندومتریوز به تنهایی از روی علائم قابل تشخیص قطعی نیست . پزشک ممکن است در موارد زیر به اندومتریوز مشکوک می شود :

• ●وجود مشکلات باروری
• ●دردهای شدید قاعدگی ناشی از گرفتگی عضلانی
• ●وجود درد هنگام تماس جنسی
• ●دردهای مزمن لگنی
• ●کیست تخمدانی طولانی مدت و ...

• پزشک در هنگام معاینه لگن و با توجه به صحبت های بیمار ، متوجه احتمال بیماری می شود .
• هر خانمی می تواند با پاسخ دادن به پرسشنامه ساده ای که برای این بیماری طراحی شده است خود را ارزیابی نموده و بر اساس نمره ای که به دست می آورد در صورت شک به بیماری برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نماید .

تشخیص قطعی بیماری ، بعد از استفاده از روش های جراحی مورد نیاز مانند لاپاروسکوپی می باشد .

لاپاروسکوپی امکان دیدن و جستجوی اندومتریوز در داخل لگن را فراهم می کند همچنین شدت این بیماری نیز با این عمل مشخص می شود .

ممکن است به غیر از روش لاپاروسکوپی برای تشخیص و به دست آوردن اطلاعات بیشتر از روش هایی مانند سونوگرافی ، سی تی اسکن یا MRI هم استفاده شود .

درمان :

متناسب با شدت بیماری درمان متفاوت است که شامل :

1. تسکین دهنده های درد

 2.  درمان هورمونی ( برای کاهش علائم دردناک آندومتریوز)

 3. سبک زندگی (ورزش، رژیم غذایی سالم و استراحت کافی )

 4. درمان جراحی .

5.بارداری (در طول بارداری شدت آندومتریوز کاهش می یابد)

تشخیص هرچه سریعتر و دقیق تر اندومتریوز در نوجوانان برای جلوگیری از

• ●پیشرفت بیماری
• ●درمان درد مزمن لگنی
• ●ناباروری احتمالی آینده ضرورت دارد.

    بنابراین افرادی که مکرراً با علامت هایی که گفته شد مواجه می شوند و یا دردهای گفته شده را احساس می کنند نباید نسبت به آنها بی تفاوت باشند.

    به این افراد تاکید می شود که برای اطمینان از عدم وجود بیماری و یا آغاز درمان آن ( در صورت وجود بیماری ) در اولین فرصت ممکن به پزشک مراجعه نموده و همه مشکلات خود را با او در میان بگذارند .

شیوه زندگی سالم و اندومتریوز :

تغییر شیوه زندگی نقش مهمی را در کنترل و درمان اندومتریوز ایفا می کند.

این تغییر شیوه زندگی، هم بر بارداری فرد و هم بر کاهش علائم اندومتریوز اثر خواهد داشت .

در صورت ابتلا به اندومتریوز، باید از خوردن الکل، کافئین، لبنیات، گوشت قرمز، شکر، گندم و چربی های اشباع پرهیز کرد.

کاهش مصرف چربی های حیوانی و ظروف یکبار مصرف و استفاده از پدهای بهداشتی که پوشش داخلی آنها از مواد پتروشیمی غیر استاندارد تهیه شده  باشد .( به دلیل وجود دیوکسین ) ((طاهره حسین پور هراتی کارشناس بهداشت خانواده))